Yeditepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Başkanı Doç. Dr. Binnur Okan Bakır, yılbaşında beslenme ve sonrasında yapılan şok diyetler ve detokslarla ilgili uyarılarda bulundu. İşte 10 maddede yılbaşı beslenmesi:
- Bir günlük fazla tüketim telafi edilebilir: Sosyal, kültürel ve psikolojik faktörler diyet alımlarımızda önemli etkenlerdir. Yılbaşı akşamı gibi özel günlerde yiyecek ve içecek tüketimimizin rutin miktarların üzerinde olması da alışılageldik bir durumdur. Aşırıya kaçılmadığı sürece, bir gün için olağanın üzerinde porsiyon miktarları çok kabul edilebilir ve kolaylıkla telafi edilebilir.
- Kendinizi şartlamayın: Öncelikle kendinize ‘Yılbaşı akşamının sevdiklerimizle vakit geçireceğimiz bir akşam olduğunu, kontrolsüzce yemek yiyeceğimiz bir akşam olmadığını’ hatırlatın. Yılbaşı akşamı çok yiyeceğinize önceden zihninizi şartlamayın. Yılbaşı akşamı fazla besin tüketeceğine önceden şartlanmak, gerçekten canımız istemese de tok olsak da gereksiz yere tüketime neden olabilir.
- Kendinizi aç bırakmayın: Kaçınmamız gereken en önemli şeylerden biri de yılbaşı akşamı fazlaca besin tüketeceğimizi önceden kabul ederek öncesi ve sonrası besin alımımızı aşırı kısıtlamaktır. Yılbaşı akşamı çok yiyeceğinizi düşünerek gün içinde kendinizi aç bırakmayın. Gün içinde fazlaca kısıtlı beslenmek, akşam yemeğinde aşırı beslenmeyle sonuçlanabilir.
- Küçük ve sık öğünler yapın: Yılbaşı öncesi gün içinde küçük ve sık öğünler yapın. Bu öğünlerinizde mümkün olduğu kadar sağlıklı karbonhidratlara (tam tahıllar, taze sebze ve meyveler) ve proteinlere (yarım yağlı süt ürünleri) yer verin.
- Tek tabak yapın: Yılbaşı akşamı yemeğin tek tabak ile sınırlandırılması, tüketilecek tüm besinlerin tek seferde tabağa alınması kontrolü sağlayacaktır. Tabağın yarısında sebze yemekleri ve salataya yer verilmesi sağlıklı bir tabak oluşturmamızı kolaylaştıracaktır. Besinleri tabağınıza almadan tüketmeniz, farkında olmadan çokça besin tüketiminiz ile sonuçlanacaktır.
- Ertesi gün detokslardan kaçının: Yılbaşı gecesi fazlaca besin tüketildiyse sonrasında telafi yöntemi olarak aç kalmak, sadece sıvı veya tek bir besin grubundan tüketmek yine istenmeyen sonuçlara neden olabilir. Yılbaşı ertesi de kendinizi aç bırakmayın, şok diyet/detoks gibi girişimlerden kaçının. Onun yerine yılbaşı günü olduğu gibi ertesi gün de hafif ve sık öğünlerle beslenmek, takip eden günlerde rutin düzeninize ve ağırlığınıza dönmenize yardımcı olacaktır.
- Bol su için: Yılbaşı ertesi bol su için, basit şeker ve fazla tuz alımından kaçının.
- Porsiyonları azaltın: Yılbaşı ertesi rutin tüketimlerinizdeki porsiyonları azaltabilirsiniz ancak öğün atlamayın. Telafi edici davranışlar yerine olağan düzeninize devam edin.
- İstenmeyen sonuçları olabilir: Sadece bir akşam olağanın üzerinde besin alımının beden ağırlığında önemli bir etki yaratmayacağını, ancak aşırı beslenmenin ani ve istenmeyen sağlık sorunlarına neden olabileceğini aklınızdan çıkarmayın.
- Tüm yaşamınızı etkileyebilir: Uzun vadede yılbaşı öncesi veya sonrası çok az yemek, şok diyet veya detoks adı altında kısıtlayıcı beslenmek gibi davranışlar kısıtlayıcı/telafi edici davranışlar olarak tanımlanabilir. Bu davranışlar yaşamınız boyu sizi etkileyebilecek olan yeme davranışı bozukluklarını tetikleyebilir.