Türkiye ormanlarını hızla kaybediyor. Bunda yangınların büyük bir payı var ancak göze çarpmayan bir faktör daha var. Türkiye Ormancılar Derneği Batı Akdeniz Şubesi hazırladığı raporla Türkiye’de madenler nedeniyle kaybedilen ormanlık alanın, yangınlar nedeniyle kaybolan ormanlık alandan daha büyük olduğunu ortaya koydu.
Biz Türkiye Ormancılar Derneği Batı Akdeniz Şubesi yönetim kurulu üyesi, Yüksek Orman Mühendisi Süleyman Kaçar, son 20 yıl içinde Türkiye’de yanan ormanlık alanın – 2021 yılındaki büyük yangınlar hariç- 95 bin hektar alanken, son 10 yılda madencilik faaliyetleri nedeniyle kaybedilen ormanlık alanın 109 bin hektar olduğunu söyledi. Ormanların yangından sonra, üzerinde bir yapılaşma olmazsa ekolojik sistem tarafından yenilendiğini ancak madencilik faaliyeti bitiminde atıl kalan arazilerin kendilerini yenileyemediğinin altını çizen Kaçar, “Son dönemde vahşi bir madencilik faaliyetine doğru gidişat gözlüyoruz” diyor.
Antalya’da maden işletme sayısı arttı
Antalya’nın en fazla maden arama ve işletme ruhsatı alınan iller arasında olduğunu belirten Kaçar, özellikle maliyeti ve riski az olan açık madencilikte ortaya çıkan tozun ormanda fotosentezi, arıcılığı, tarımı olumsuz etkilediği, suları kirlettiği ve solunum yoluyla insan sağlığını tehdit ettiğini öne sürüyor.
2016 yılında CHP milletvekili Devrim Kök’ün soru önergesine Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı tarafından verilen cevaptan anlaşıldığına göre 2016 yılında Antalya’da ruhsat verilen maden sayısı 773 iken 2023 yılı itibariyle bu sayı 3135’e ulaşarak yüzde 412 oranında arttı. 2014’te 186 olan maden işletme sayısı ise bugün 761’e ulaşarak yüzde 409 oranında bir artış kaydetti.
Kaçar, Antalya’da 914 köyün yaklaşık 200’ünde 761 maden işletmesi olduğu bilgisini veriyor. Dolayısıyla 200 köyün her birine 3 maden işletmesi düşüyor.
Bu yoğunluk Batı Akdeniz bölgesi ihracat ürünlerinde doğal taş madenin ilk sırada olmasından da anlaşılıyor. Bu madenler büyük ölçüde Çin’e ve Almanya’ya ihraç ediliyor.
Terkedilen maden alanları GES için kullanılsın
Maden yatırımcılarının işletme sonunda yasaya göre madenleri rehabilite etme zorunlulukları var. Kaçar, yaptırımın caydırıcı olmaması nedeniyle pek çok işletmecinin bu yasaya uyma zorunluluğu hissetmediğini savunuyor. Kaçar, son dönemlerde köylülerle yatırımcıları karşı karşıya getiren, mera ve tarım arazilerine Güneş Enerjisi Santralleri kurulması ve kurulması girişimlerinin çoğaldığına işaret ederek, Güneş enerjisi santralleri için terk edilmiş maden sahalarının, yol, elektrik altyapısına sahip olması ve traşlanarak teraslanıp kademelendirilmiş olması bakımından uygun olduğunu, devletin santrallerini bu alanda kuracak yatırımcıları çeşitli araçlarla teşvik edebileceği önerisinde bulunuyor. ,