Türkiye'de su kaynaklarını doğru kullanması gereken ülkeler arasında yer alıyor.
Dünya genelinde su kaynaklarının azaldığını dile getiren uzmanlar, bilinçli su kullanımı kültürünün, sürdürülebilirlik için önemli olduğunu söylüyor. Evlerde, işyerlerinde ve tarımda alınacak basit önlemlerle su tasarrufunun mümkün olduğuna vurgu yapan Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Toplumda suyun önemi ve su kullanımı konusunda eğitimler verilerek ailelerin ve gençlerin bilinçlenmesi sağlanmalıdır. Okullarda çocuklar için su kullanımıyla ilgili oyunlar hazırlanarak su tasarrufu öğretilebilir.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu (SHMYO) Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı, Çevre Sağlığı Programı'ndan Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, bilinçli su kullanımı kültürü hakkında bilgi verdi.
Yaşamın temel kaynağı olan suyun insan vücudunun önemli bir kısmını da oluşturduğunu kaydeden Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Su, insanların ihtiyaçlarını karşılamak, ekosistemin sağlığını korumak için gereklidir. Ayrıca, dünyamızın 3/4 'ünü su oluşturuyor. Bu suların ancak yüzde 2.5'i kullanılabilir tatlı su kaynağı olup; 1.4 milyar insan ise yeterli içme suyuna ulaşamıyor. 2050 yılında yeterli içme suyuna ulaşamayan insan sayısının 3.76 milyara yükselebileceği tahmin ediliyor. Bilinçsiz su kullanımıyla tüm canlılar için önemli olan su kaynakları azalıyor. Hızlı nüfus artışı nedeniyle doğal su kaynakları ve kişi başına düşen su miktarı azalıyor.” dedi.
TEMİZ SUYA ULAŞMAKTA GÜÇLÜK ÇEKMEMENİN YOLU SU TASARRUFUNDAN GEÇİYOR
Ülkemizin de su kaynaklarını doğru kullanması gereken ülkeler arasında yer aldığına vurgu yapan Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Su tüketimi bilinçli olarak sağlanmazsa, su problemleriyle karşı karşıya kalınacak ve temiz suya ulaşmakta güçlük çekilecek. Temiz suya ulaşılamaması durumunda ise, salgın hastalıklar oluşabilecek. Bu sorunu önlemenin yolu ise su tasarrufundan geçiyor. Su tasarrufuyla doğal su kaynakları korunarak sürdürülebilirlik sağlanıyor. Dünya üzerinde kişi başına düşen tatlı su kaynaklarının azalmasıyla, ekolojik sistem açısından da büyük risk oluşuyor ve sürdürülebilir su yönetimiyle bu kaynaklar korunabiliyor. Temiz çevre ve sağlıklı bir gelecek oluşabiliyor.” diye anlattı.
Bireylerin suyun verimli kullanımı ve tasarrufu konusunda bilgilendirilmelerinin sağlanması gerektiğini de kaydeden Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, toplumda suyun önemi ve su kullanımı konusunda eğitimler verilerek ailelerin ve gençlerin bilinçlenmesi sağlanması gerektiğine vurgu yaptı.
BİLİNÇLİ SU KULLANIMI İÇİN UYGULAMALAR…
İşyerlerinde bilinçli su kullanımı amacıyla gizli su kaçakların giderilmesi, geri kazanılmış suların kullanımı ve yağmur suyu hasadı gibi uygulamalar yapılabildiğini anlatan Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Sensörlü muslukların kullanımıyla diş fırçalama ve el yıkama gibi uygulamalarda su tasarrufu sağlanabilir. Ayrıca, su tasarrufu sağlayan musluk ucuna yerleştirilebilen perlatör kullanımıyla yüzde 90’a kadar su tasarrufu yapılabiliyor.” dedi.
Evlerde bilinçli su kullanımı amacıyla su tasarrufu sağlayan ev aletlerinin tercih edilebileceğini anlatan Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Çamaşır ve bulaşık makineleri tam dolmadan çalıştırılmamalıdır. Duş süresi kısaltılmalı ve su israfı önlenmelidir. Bahçe sulamada akıllı sistemler kullanılmalıdır. Meyve, sebze yıkama ve diş fırçalama gibi günlük aktiviteler esnasında su boşa akıtılmamalıdır.” dedi.
İŞTE EVLERDE YAPILABİLECEKLER...
- Musluklarda su tasarrufu sağlayan perlatör kullanılarak yarı yarıya su tasarrufu sağlanabilir.
- Çamaşır ve bulaşık makineleri bir defada ortalama 40 litre su tüketmektedir. Bulaşık ve çamaşır makineleri tam dolmadan çalıştırılmamalı ve su tasarrufu sağlayan makineler tercih edilmelidir.
- Bulaşıklar makineye yerleştirilmeden önce tabakta kalan yemek artıkları durulanmamalı, peçete ile çöpe atılmalıdır.
- Sebze meyve yıkarken akan suda yıkama yapılmamalı, kap içerisinde yıkama yapılmalıdır.
- Mutfakta kullanılan sular yeniden kullanılmalıdır. (Meyve yıkamada kullanılan sular, çiçek sulamada kullanılabilir.)
- Sifonun bir kez çekilmesi ile yaklaşık 10 litre su harcanmaktadır. Su tasarrufu sağlayan klozetler kullanılarak yüzde 60 daha az su tüketimi sağlanmaktadır.
- Tuvalet rezervuarlarının düşük kapasiteli olanları tercih edilmelidir.
- Tuvalet rezervuarlarının içine su dolu pet şişe gibi ağırlık oluşturan maddeler konularak (yaklaşık yüzde 20 oranında) daha az su tüketimi sağlanabilmektedir.
- Klasik duş başlıkları yerine düşük akımlı aeratörlü başlıklar kullanılmalıdır. Klasik duş başlıkları dakikada ortalama 15-20 litre su akıtırken; düşük akımlı aeratörlü duş başlıkları dakikada 9-10 litre su tüketerek su tasarrufunu desteklemektedir.
- Duş alırken suyun ısınması aşamasında fazla miktarda su boşa harcanmaktadır. Bu esnada boş kovaya ısınmakta olan su doldurularak temizlikte ya da tuvalette kullanılabilir.
- Diş fırçalama, el yıkama esnasında dakikada ortalama 15 litre suyun boşa akmasını engellemek amacıyla su kapatılmalıdır.
- Su kaçağı ve sızıntılara karşı tuvaletler ve musluklar kontrol edilmelidir.
